ระวัง! ไอหรือจามแรง อาจทำให้หมอนรองกระดูกปลิ้น

หลายคนอาจคิดว่าอาการ “ไอ” หรือ “จาม” เป็นเพียงเรื่องเล็กน้อยที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน แต่รู้หรือไม่ว่า หากคุณมีฟปัญหาเกี่ยวกับกระดูกสันหลังอยู่แล้ว หรืออยู่ในกลุ่มเสี่ยง การไอหรือจามแรงๆ อาจเป็นชนวนให้เกิด “หมอนรองกระดูกปลิ้น” ได้อย่างไม่รู้ตัว

หมอนรองกระดูกปลิ้นคืออะไร?

หมอนรองกระดูกปลิ้น (Herniated Disc หรือ Slip Disc) คือภาวะที่หมอนรองกระดูกสันหลังซึ่งอยู่ระหว่างกระดูกแต่ละข้อ เกิดการฉีกขาดหรือเคลื่อนออกจากตำแหน่งปกติ ทำให้กดทับเส้นประสาทบริเวณใกล้เคียง ส่งผลให้เกิดอาการปวดหลัง ปวดร้าวลงขา หรือชาในบางจุด

ทำไมการไอหรือจามแรงๆ ถึงทำให้หมอนรองกระดูกปลิ้นได้?

1. แรงดันในช่องท้องและกระดูกสันหลังเพิ่มขึ้น ทุกครั้งที่คุณไอหรือจามรุนแรง กล้ามเนื้อในช่องท้องและแผ่นหลังจะหดเกร็งทันที ทำให้แรงดันภายในเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว แรงดันนี้สามารถส่งผลกระทบต่อหมอนรองกระดูก โดยเฉพาะในผู้ที่มีหมอนรองกระดูกเสื่อมอยู่แล้ว
2. ท่าทางขณะจามมีผลต่อแนวกระดูก หากจามหรือไอในท่าทางที่ไม่เหมาะสม เช่น ก้มตัว บิดตัว หรือยืนผิดท่า แรงกระแทกจะถูกส่งไปยังกระดูกสันหลังโดยตรง ยิ่งถ้าเคยมีปัญหาหมอนรองกระดูกมาก่อน ความเสี่ยงที่จะเกิดการปลิ้นก็ยิ่งสูงขึ้น

ใครบ้างที่เสี่ยงหมอนรองกระดูกปลิ้นจากการไอจาม?

• ผู้ที่มีปัญหาหมอนรองกระดูกเสื่อม
• ผู้สูงอายุ
• คนที่มีพฤติกรรมยกของหนักบ่อย
• ผู้ที่น้ำหนักเกิน หรือมีท่าทางการนั่ง-ยืนไม่ถูกหลัก
• ผู้ที่เคยมีประวัติหมอนรองกระดูกปลิ้น

อาการที่อาจเกิดขึ้นหลังไอหรือจามแรง

• ปวดหลังเฉียบพลัน
• ปวดร้าวลงขาในกรณีที่เส้นประสาทถูกกดทับ
• ชาหรืออ่อนแรงบางส่วน
• ปวดมากเวลาไอ จาม หรือเบ่งถ่าย

หากคุณมีอาการเหล่านี้ ควรรีบพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาอย่างเหมาะสม

แนวทางการรักษาหมอนรองกระดูกปลิ้น

สำหรับรายที่มีอาการไม่รุนแรง แพทย์อาจแนะนำ:

• การใช้ยาแก้ปวด ยาคลายกล้ามเนื้อ
• กายภาพบำบัด
• ปรับพฤติกรรมการใช้หลัง

แต่หากอาการไม่ดีขึ้นภายใน 4–6 สัปดาห์ แพทย์อาจพิจารณา การผ่าตัดหมอนรองกระดูก ซึ่งปัจจุบันมีเทคโนโลยีผ่าตัดผ่านกล้อง Endoscope ที่แผลเล็กไม่ถึง 1 ซม. เจ็บน้อย ฟื้นตัวไว และนอนโรงพยาบาลเพียง 1–2 วันเท่านั้น

การป้องกันหมอนรองกระดูกปลิ้นจากการไอจาม

• ไอหรือจามโดยเอียงตัวเล็กน้อย หรือย่อตัวให้เข่ารับแรง
• หลีกเลี่ยงการจามในท่าก้มตัวหรือบิดตัว
• รักษาท่าทางของร่างกายให้อยู่ในแนวตรง
• ออกกำลังกายเสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้อหลัง
• ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ

แม้การไอหรือจามจะดูเป็นเรื่องธรรมดาในชีวิตประจำวัน แต่หากละเลย อาจกลายเป็นปัจจัยกระตุ้นให้เกิด หมอนรองกระดูกปลิ้น ได้โดยเฉพาะในผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับกระดูกสันหลังอยู่แล้ว ดังนั้นอย่ามองข้ามอาการเจ็บหลังหลังไอหรือจาม ควรเฝ้าระวัง และปรับพฤติกรรมเพื่อดูแลสุขภาพกระดูกสันหลังในระยะยาว

ติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่

ศูนย์กระดูกสันหลัง โรงพยาบาลเวชธานี
โทร. 02-734-0000 ต่อ 5500

บทความที่เกี่ยวข้อง

See All

ปวดหลังเรื้อรัง ไม่ใช่แค่เมื่อยอาจเป็น “โรคโพรงกระดูกสันหลังตีบแคบ”

ปวดหลังเรื้อรัง ชา ขาไม่มีแรง หรือเดินได้ระยะสั้น อาจเป็นสัญญาณของ “โรคโพรงกระดูกสันหลังตีบแคบ” ภาวะที่เส้นประสาทถูกกดทับจากการเสื่อมของกระดูกสันหลัง พบมากในผู้สูงอายุ รักษาได้ทั้งแบบไม่ผ่าตัดและผ่าตัดผ่านกล้อง เจ็บน้อย ฟื้นตัวเร็ว

บทความสุขภาพ

นั่งหน้าคอมทั้งวัน ระวังกระดูกสันหลังเสื่อมก่อนวัย

ภาวะกระดูกสันหลังเสื่อม (Degenerative Spine Disease) พบมากในวัยทำงาน โดยเฉพาะผู้ที่นั่งทำงานหน้าคอมนาน ก้มดูมือถือบ่อย อาการเริ่มต้นอาจมีปวดหลัง ปวดคอ หรือชาร้าวลงแขนขา หากไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกวิธีอาจรุนแรงถึงขั้นเดินลำบาก มาดูสาเหตุ อาการ การวินิจฉัย และแนวทางการรักษาโดยแพทย์เฉพาะทางด้านกระดูกสันหลัง

บทความสุขภาพ