6 สัญญาณเสี่ยงโรคไต

บทความสุขภาพ
ผู้หญิงมีสีหน้าเคร่งเครียด กังวลเกี่ยวกับสัญญาณอันตรายของโรคไตเสื่อม ที่อาจนำไปสู่การฟอกไต

โรคไตเป็นหนึ่งในปัญหาสุขภาพที่ใกล้ตัวกว่าที่หลายคนคิด เพราะโรคนี้อาจเริ่มต้นแบบเงียบ ๆ โดยไม่มีอาการชัดเจน แต่เมื่อแสดงอาการแล้วมักอยู่ในระยะที่ค่อนข้างรุนแรง ดังนั้นการสังเกต “สัญญาณเตือนโรคไต” ตั้งแต่เนิ่น ๆ จึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที

โรคไตคืออะไร และทำไมใกล้ตัวกว่าที่คิด

โรคไต (Kidney Disease) เกิดขึ้นเมื่อการทำงานของไตเสื่อมลง ไม่สามารถกรองของเสียและควบคุมสมดุลน้ำ เกลือแร่ และความดันโลหิตได้ตามปกติ หากปล่อยทิ้งไว้อาจพัฒนาไปสู่ โรคไตเรื้อรัง (Chronic Kidney Disease – CKD) หรือภาวะไตวายที่ต้องพึ่งการฟอกไตหรือการปลูกถ่ายไต

สัญญาณเตือนโรคไตที่ควรรู้

1. ปัสสาวะผิดปกติ

  • ปัสสาวะบ่อยในเวลากลางคืน
  • ปัสสาวะเป็นฟองมากผิดปกติ
  • ปัสสาวะมีสีคล้าบน้ำล้างเนื้อ หรือมีเลือดปน

2.บวม พบบ่อยบริเวณใบหน้า หนังตา ขาและเท้า

3.ความดันโลหิตสูง :: โดยเฉพาะถ้าเริ่มตรวจพบตั้งแต่อายุน้อยกว่า 35 ปี  อาจเป็นผลจากโรคไตอักเสบบางชนิดได้

4.เหนื่อย อ่อนเพลีย โลหิตจาง

5.คันตามตัว ผิวแห้ง คล้ำ

6.เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน

ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคไต

  • เบาหวาน (Diabetes Mellitus)
  • ความดันโลหิตสูง (Hypertension)
  • โรคอ้วน (Obesity)
  • ประวัติครอบครัวเป็นโรคไต เช่น โรคถุงน้ำไต 
  • การใช้ยาบางชนิดต่อเนื่อง เช่น ยาแก้ปวดคลายเส้น ยาสมุนไพรบางชนิด
  • การรับประทานเค็มจัด โดยเฉพาะร่วมกับการดื่มน้ำน้อย
  • การสูบบุหรี่

วิธีการรักษาโรคไต

การรักษาโรคไตขึ้นอยู่กับสาเหตุของโรค รวมทั้งระยะและความรุนแรงของโรค โดยแพทย์จะเลือกแนวทางที่เหมาะสมที่สุดสำหรับผู้ป่วยแต่ละราย

1. การรักษาในระยะไตเสื่อมขั้นต้น

  • ควบคุมโรคที่เป็นสาเหตุของไตเสื่อม เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง โดยการคุมอาหารร่วมกับการกินยา และติดตามการรักษาแพทย์อย่างสม่ำเสมอ
  • ใช้ยาที่มีผลชะลอการเสื่อมของไต เช่น ยาลดความดันกลุ่ม ACE inhibitors หรือ ARB หรือยาเบาหวานกลุ่ม SGLT-2 inhibitors หรือ ARB ยาเบาหวานกลุ่ม SGLT – 2 inhibitors เป็นต้น
  • ปรับพฤติกรรม รับประทานอาหารลดเค็ม ลดโปรตีน เพื่อให้ไตไม่ต้องทำงานหนัก 
  • ควบคุมน้ำหนัก ให้ดัชนีมวลกาย ไม่เกิน 23 Kg/m2

2. การรักษาในระยะไตเสื่อมปานกลาง 

  • การรักษาภาวะแทรกซ้อน เช่น โลหิตจาง ภาวะเกลือแร่ผิดปกติ ภาวะบวม
  • ติดตามการทำงานของไตกับอายุรแพทย์โรคไตอย่างใกล้ชิด

3. การรักษาเมื่อเข้าสู่ภาวะไตวายระยะสุดท้าย

3.1 การฟอกไต (Dialysis) มี 2 วิธี ได้แก่

  • การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (Hemodialysis)
  • การล้างไตทางช่องท้อง (Peritoneal Dialysis)

3.2 การปลูกถ่ายไต (Kidney Transplant)

เป็นวิธีที่ช่วยให้ผู้ป่วยกลับมามีคุณภาพชีวิตใกล้เคียงปกติที่สุด

3.3 การรักษาประคับประคอง (Palliative care)

วิธีดูแลและป้องกันโรคไต

  • ตรวจสุขภาพ โดยการวัดความดันโลหิต ตรวจเลือด และปัสสาวะเป็นประจำอย่างน้อยปีละครั้ง
  • ควบคุมระดับน้ำตาลและความดันโลหิตให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน
  • ลดอาหารเค็มและอาหารแปรรูป
  • ดื่มน้ำให้เพียงพอ คือประมาณ 30 มิลลิตรต่อน้ำหนักตัว (Kg) ต่อวัน หรือประมาณ 2,000 มิลลิตรต่อวัน
  • หลีกเลี่ยงการใช้ยาที่มีผลต่อไตโดยไม่จำเป็น

โรคไตใกล้ตัวมากกว่าที่คิด หากคุณมี สัญญาณผิดปกติ เช่น ปัสสาวะเปลี่ยนแปลง บวมตามตัว เหนื่อยง่าย หรือความดันโลหิตสูง ควรรีบปรึกษาแพทย์ การรักษาในระยะเริ่มต้นสามารถชะลอโรคได้ แต่หากเข้าสู่ระยะไตวายอาจต้องพึ่งการฟอกไตหรือปลูกถ่ายไต การป้องกันและตรวจเช็กสุขภาพเป็นประจำคือกุญแจสำคัญที่จะช่วยให้ไตแข็งแรงไปนานๆ

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับโรคไต

ผู้ป่วยต้องฟอกไตกี่ครั้งต่อสัปดาห์?

โดยทั่วไปการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (Hemodialysis) ต้องทำประมาณ 2–3 ครั้งต่อสัปดาห์ แต่ขึ้นอยู่กับอาการและดุลยพินิจของแพทย์

ปลูกถ่ายไตอยู่ได้กี่ปี?

หากผู้ป่วยดูแลสุขภาพและใช้ยากดภูมิตามแพทย์สั่ง ไตที่ปลูกถ่ายสามารถใช้งานได้เฉลี่ย 10–20 ปี หรือมากกว่านั้น

โรคไตรักษาหายขาดได้หรือไม่?

โรคไตระยะเริ่มต้นบางชนิดสามารถหายขาดได้ ถ้าได้รับการวินิจฉัยและรักษาทันท่วงที แต่หากเป็นเรื้อรังแล้ว มักจะไม่สามารถรักษาหายขาด ทำได้เพียงชะลอการเสื่อมของไตด้วยยาและการปรับพฤติกรรมและหากเข้าสู่ระยะไตวายระยะสุดท้ายแล้ว ไตไม่สามารถฟื้นกลับมาทำงานได้อีก จำเป็นต้องได้รับการบำบัดทดแทนไต โดยการฟอกไตหรือปลูกถ่ายไต

การกินเค็มทำให้เป็นโรคไตจริงไหม?

ใช่ การบริโภคโซเดียมมากเกินไปเป็นเวลานานจะเพิ่มความเสี่ยงต่อ โรคไตเรื้อรัง ความดันสูง และโรคหัวใจ

ติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่

ศูนย์ไตเทียม โรงพยาบาลเวชธานีอินเตอร์เนชั่นแนล
โทร. 02-734-0000

Medically Reviewed by

พญ. อำไพวรรณ รุ่งบรรณพันธุ์
พญ. อำไพวรรณ รุ่งบรรณพันธุ์

อายุรศาสตร์

อายุรศาสตร์โรคไต

Readers’ Rating

5.0 out of 5 stars (based on 3 reviews)