ไข้เลือดออกระบาด! ป้องกันได้ด้วยวัคซีน Qdenga

เมื่อเข้าสู่ฤดูฝน ประเทศไทยมักพบการระบาดของโรคไข้เลือดออกมากขึ้น โดยเฉพาะในช่วงที่มีฝนตกชุก เนื่องจาก ยุงลาย ซึ่งเป็นพาหะของโรค มีแหล่งเพาะพันธุ์เพิ่มขึ้นในน้ำขังตามภาชนะต่างๆ เช่น โอ่งน้ำ ถ้วยรองขาตู้ กระถาง ยางรถ พบมากในเขตเมือง เช่น กรุงเทพมหานคร ที่พบผู้ป่วยได้ตลอดทั้งปี โดยเฉพาะในเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปี 

โรคไข้เลือดออก เกิดจากอะไร?

ไข้เลือดออก (Dengue Fever) เกิดจากยุงลายตัวเมียไปกัดและดูดเลือดผู้ป่วยที่มีเชื้อไวรัสเดงกีที่มีทั้งหมด 4 สายพันธุ์ จากนั้นเชื้อไวรัสจะเข้าไปฟักตัวและอาศัยอยู่ในตัวยุงลายตลอดอายุขัยของมันหรือประมาณ 1 – 2 เดือน และสามารถถ่ายทอดเชื้อให้คนที่ถูกกัดได้โดยมักจะกัดในเวลากลางวันมากกว่ากลางคืน

อาการไข้เลือดออกส่วนใหญ่ไม่รุนแรง หากติดเชื้อครั้งแรก

การติดเชื้อครั้งแรกผู้ป่วยร้อยละ 80 – 90 จะไม่แสดงอาการ แต่ผู้ที่แสดงอาการจะมีไข้สูง ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อและกระดูก มีผื่นที่ผิวหนัง ส่วนผู้ป่วยที่ติดเชื้อครั้งที่สองด้วยเชื้อต่างสายพันธุ์กับครั้งแรก อาจแสดงอาการที่รุนแรงขึ้น

อาการของโรคไข้เลือดออกสามารถแบ่งออกเป็น 3 ระยะ ได้แก่:

• ระยะแรก:ใช้เวลาประมาณ 2 – 7 วัน
  • ไข้สูง 39–40องศา
  • มีผื่นหรือจุดสีแดงบริเวณลำตัว แขน ขา
  • เบื่ออาหาร อาเจียน หน้าแดง
  • อาจมีอาการชักในเด็กเล็ก

• ระยะสอง:ใช้เวลา 24 – 48 ชั่วโมง
  • ไข้เริ่มลด แต่มีอาการซึม มือเท้าเย็น
  • ปัสสาวะน้อย
  • มีเลือดออกง่าย เช่น เลือดกำเดา อาเจียนเป็นเลือด
  • รายที่รุนแรงจะมีความดันโลหิตต่ำ ช็อกและอาจเสียชีวิตได้

• ระยะสาม:
  • อาการต่างๆ เริ่มดีขึ้นหากได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิด

การรักษาโรคไข้เลือดออก

เนื่องจากตอนนี้ยังไม่มียาต้านเชื้อไวรัสเดงกี การรักษาตามอาการจึงเป็นสิ่งสำคัญที่สุด โดยในช่วงที่มีไข้สูงแพทย์จะให้ยาลดไข้ที่ไม่ใช่ยากลุ่มแอสไพรินเพราะยากลุ่มนี้จะทำให้เลือดออกรุนแรงขึ้น ให้ยาแก้คลื่นไส้ ตรวจเกล็ดเลือดและความเข้มข้นของเลือด พร้อมกับให้สารน้ำชดเชยในรายที่ขาดน้ำมากๆ และคอยสังเกตอาการอย่างใกล้ชิดเพื่อป้องกันภาวะช็อก โดยก่อนช็อก ไข้จะลดลง และอาจมีอาการปวดท้อง ปัสสาวะน้อยลง กระสับกระส่ายหรือซึมลง มือเท้าเย็น หน้ามืด เป็นลม ต้องรีบนำส่งโรงพยาบาลทันที แต่จริงๆ แล้วหากมีไข้สูงต่อเนื่อง 2 – 3 วัน หรือมีตุ่มแดงขึ้นตามตัวก็ควรมาพบแพทย์ เพราะหากปล่อยทิ้งไว้อาการรุนแรงขึ้นได้

วัคซีนไข้เลือดออก “Qdenga” ป้องกันได้ครอบคลุม

ปัจจุบันมีวัคซีน Qdenga ที่สามารถป้องกันโรคไข้เลือดออกได้ทั้ง 4 สายพันธุ์ โดยมีประสิทธิภาพดังนี้:

• ป้องกันการติดเชื้อได้ถึง 80.2%
• ลดอัตราการนอนโรงพยาบาลได้ถึง 90.4%
• ฉีดได้ตั้งแต่อายุ 4 ปีขึ้นไป โดยฉีด 2 เข็ม ห่างกัน 3 เดือน
• ฉีดได้ทั้งผู้ที่เคยและไม่เคยเป็นไข้เลือดออก โดยไม่ต้องตรวจภูมิก่อน

ผลข้างเคียงที่อาจพบได้

• ปวดบริเวณที่ฉีด
• อ่อนเพลีย มีไข้ต่ำ
• ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ
• อาการคล้ายไข้หวัด

ข้อควรระวังในการฉีดวัคซีน

• ผู้ที่แพ้ส่วนประกอบของวัคซีน
• ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง หรือได้รับยากดภูมิ
• หญิงตั้งครรภ์ หรือให้นมบุตร

การป้องกันไข้เลือดออกในชีวิตประจำวัน

นอกจากการฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันโรคไข้เลือดออกแล้วยังควรป้องกันไม่ให้ถูกยุงกัด ดังนี้:

• ทายากันยุง จุดยากันยุง หรือใช้สเปรย์ไล่ยุง
• ทำลายแหล่งเพาะพันธุ์ยุง ปิดฝาภาชนะน้ำ, เทน้ำขัง
• จัดบ้านให้โปร่งโล่งไม่อับชื้น
• หากพบผู้ป่วยในบ้านหรือชุมชน ควรพ่นยาฆ่ายุงลายเพื่อป้องกันไม่ให้ไปกัดคนอื่นต่อไป 

ติดต่อสอบถามเพิ่มเติม

ศูนย์อายุรกรรม โรงพยาบาลเวชธานี
โทร 02-734-0000

Medically Reviewed by

นพ. ประยุทธ อังกูรไกรวิชญ์

อายุรศาสตร์

อายุรศาสตร์โรคติดเชื้อ

นัดหมายแพทย์ออนไลน์ Doctor Profile

บทความที่เกี่ยวข้อง

See All

ปอดอักเสบจากไวรัส RSV ในผู้สูงอายุ อันตรายถึงชีวิต ป้องกันได้ด้วยวัคซีน

ไวรัส RSV ไม่ได้เกิดในเด็กเท่านั้น ผู้สูงอายุก็เสี่ยงติดเชื้อและเป็นโรคปอดอักเสบรุนแรงถึงชีวิตได้ เรียนรู้วิธีสังเกตอาการและการป้องกันด้วยวัคซีน RSV

บทความสุขภาพ

ระวัง! โควิด-19 สายพันธุ์ XFG ติดง่าย แพร่กระจายเร็ว

โควิด-19 สายพันธุ์ XFG แพร่กระจายรวดเร็ว หลบภูมิคุ้มกันได้ดี แต่อาการส่วนใหญ่ไม่รุนแรง เรียนรู้อาการที่ควรพบแพทย์ และวิธีป้องกันโควิดสายพันธุ์ใหม่

บทความสุขภาพ