ตุ่มหนองบริเวณผิวหนัง 1 ในสัญญาณโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังที่ต่อมเหงื่อ

บทความสุขภาพ
woman raising arm with painful armpit – symptom of hidradenitis suppurativa

Hidradenitis Suppurativa (HS) หรือที่เรียกกันว่า โรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังในต่อมเหงื่อ เป็นโรคที่พบไม่บ่อยนัก แต่สร้างความรำคาญและส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตผู้ป่วยอย่างมาก โดยมักเกิดบริเวณรักแร้ ขาหนีบ ก้น หรือใต้ราวนม ลักษณะคือมีตุ่มนูน ฝี หรือหนองเจ็บเรื้อรัง และมักทิ้งรอยแผลเป็นถาวร

สาเหตุของ Hidradenitis Suppurativa

โรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังในต่อมเหงื่อ (HS) เป็นโรคที่เกิดจากหลาย ๆ ปัจจัยร่วมกัน (Multifactorial Inflammatory Disease) ได้แก่

  • การอุดตันของรูขุมขน (Follicular Occlusion)
  • การทำงานผิดปกติของภูมิคุ้มกัน (Immune Dysregulation)
  • พันธุกรรมและเอพิเจเนติกส์ (Epigenetic Factors)
  • ความเปลี่ยนแปลงของเชื้อประจำถิ่นบนผิวหนัง (Cutaneous Microbiome)

ปัจจัยเสี่ยงของโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังในต่อมเหงื่อ (HS)

ปัจจัยที่ทำให้เสี่ยงต่อการเกิด HS ได้แก่

  • โรคอ้วน ภาวะดื้อต่ออินซูลิน หรือ Metabolic Syndrome
  • การสูบบุหรี่
  • ความผิดปกติของฮอร์โมน (พบในผู้หญิงมากกว่า โดยเฉพาะสัมพันธ์กับรอบเดือน)
  • ประวัติครอบครัว
  • โรคภูมิคุ้มกันผิดปกติ เช่น โรคลำไส้อักเสบ (IBD), โรคข้ออักเสบ
  • การใช้ยาบางชนิด เช่น Lithium, ยาต้าน TNF, ยาคุมกำเนิดบางชนิด

อาการและลักษณะทางคลินิก

  • มีตุ่มนูน ฝี หรือตุ่มหนองที่เจ็บเรื้อรังคล้ายสิวเรื้อรังบริเวณรักแร้ ขาหนีบ ก้น หรือใต้ราวนม
  • บางครั้งแตกออกกลายเป็นทางเชื่อม (Sinus Tract) และมักทิ้งรอยแผลเป็น

ระยะของโรค (Hurley Stage)

  • Stage 1: มีตุ่มหนองหรือฝี แยกเป็นจุด ๆ
  • Stage 2: มีหลายตุ่มเชื่อมต่อกันบางส่วน
  • Stage 3: มีการเชื่อมต่อของท่อหนองหลายจุด เป็นบริเวณกว้างและมีแผลเป็นมาก

การดูแลตัวเองเพื่อป้องกัน Hidradenitis Suppurativa

ถึงแม้ว่า Hidradenitis Suppurativa (HS) จะมีปัจจัยที่ควบคุมไม่ได้ เช่น พันธุกรรม หรือภูมิคุ้มกัน แต่ก็มีหลายพฤติกรรมที่สามารถช่วย ลดความเสี่ยง หรือ ชะลอการกำเริบของโรค ได้ ดังนี้

ควบคุมน้ำหนัก

โรคอ้วนเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญ เพราะทำให้เกิดการเสียดสีของผิวหนังและเพิ่มการอักเสบ ดังนั้นการ ควบคุมอาหารและออกกำลังกายอย่างเหมาะสมจะช่วยลดความรุนแรงของโรคได้

เลิกสูบบุหรี

การสูบบุหรี่สัมพันธ์กับการเกิด HS โดยตรง จากงานวิจัยพบว่าผู้ป่วยที่เลิกบุหรี่มีอาการที่ดีขึ้นและโรค กำเริบน้อยลง

เลือกเสื้อผ้าที่ระบายอากาศได้ดี

หลีกเลี่ยงเสื้อผ้าที่รัดแน่นหรือทำให้เกิดการเสียดสีในบริเวณรักแร้และขาหนีบ และควรเลือกผ้าที่นุ่มระบายอากาศ เช่น ผ้าฝ้าย

รักษาความสะอาดผิวหนัง

อาบน้ำเป็นประจำ และใช้สบู่อ่อน ๆ ที่ไม่ก่อให้เกิดการระคายเคือง หลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ระงับกลิ่นที่มีแอลกอฮอล์หรือสารระคายเคือง

หลีกเลี่ยงการโกนผิว

หลีกเลี่ยงการโกนผิวบริเวณรักแร้หรือขาหนีบ เพราะการโกนทำให้รูขุมขนบาดเจ็บและเสี่ยงอุดตัน หากจำเป็นอาจเลือกใช้วิธีอื่น เช่น เลเซอร์กำจัดขน

ดูแลสุขภาพฮอร์โมน

ผู้หญิงบางคนพบว่าอาการแย่ลงในช่วงรอบเดือน หากมีปัญหาเกี่ยวกับฮอร์โมน ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำ

จัดการความเครียด

ความเครียดอาจทำให้ระบบภูมิคุ้มกันทำงานผิดปกติและอาการกำเริบ การพักผ่อนให้เพียงพอ ฝึกสมาธิ หรือออกกำลังกายเบา ๆ จะช่วยลดความเครียดได้
Hidradenitis suppurativa เป็นโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรัง ที่พบมากในรักแร้และขาหนีบ หากพบว่ามีอาการผิดปกติ แนะนำให้รีบมาพบแพทย์เพื่อได้รับการตรวจประเมินและรักษาอย่างถูกต้อง

ติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่

ศูนย์ผิวหนังและความงาม โรงพยาบาลเวชธานี อินเตอร์เนชั่นแนล
โทร 02-734-0000

Medically Reviewed by

พญ. ณัฐกานต์ จันทนพรชัย
พญ. ณัฐกานต์ จันทนพรชัย

ตจวิทยา (ผิวหนัง)

ตจวิทยา (ผิวหนัง) ทั่วไป

Readers’ Rating

0.0 out of 5 stars (based on 0 reviews)