นั่งนาน ไม่ขยับ เสี่ยงหมอนรองกระดูกปลิ้นจริงหรือ?

Q:นั่งนาน ไม่ขยับ เสี่ยงหมอนรองกระดูกปลิ้นจริงหรือ?

A:จริงครับ การนั่งนานและขยับตัวน้อยเป็นพฤติกรรมที่ทำให้กล้ามเนื้อหลังอ่อนแรง และเพิ่มความเสี่ยงให้หมอนรองกระดูกสันหลังเกิดการเคลื่อนหรือปลิ้นออกมา ซึ่งอาจไปกดทับเส้นประสาทและทำให้เกิดอาการปวดเรื้อรังในอนาคต

Q:หมอนรองกระดูกสันหลังปลิ้นคืออะไร?

A:หมอนรองกระดูกสันหลังปลิ้น (Herniated Disc) คือภาวะที่หมอนรองกระดูกซึ่งทำหน้าที่รองรับแรงกระแทกและช่วยให้กระดูกสันหลังเคลื่อนไหวอย่างยืดหยุ่น เกิดการฉีกขาดหรือเคลื่อนออกจากตำแหน่งปกติ จนไปกดทับเส้นประสาท ทำให้เกิดอาการปวด ชา หรืออ่อนแรงในบริเวณต่าง ๆ เช่น คอ หลัง สะโพก หรือขา

Q: อาการของหมอนรองกระดูกปลิ้นมีอะไรบ้าง?

A: อาการอาจแตกต่างกันไปตามตำแหน่งและระดับความรุนแรงของการกดทับเส้นประสาท เช่น:

• ปวดหลังหรือคอเรื้อรัง โดยเฉพาะเวลาเคลื่อนไหวหรือยกของหนัก
• ปวดร้าวไปตามแนวเส้นประสาท เช่น ปวดร้าวลงขา กรณีปลิ้นบริเวณเอว หรือปวดร้าวลงแขน กรณีปลิ้นบริเวณคอ
• อาการชาหรืออ่อนแรง บริเวณขา แขน หรือมือ
• รู้สึกเสียวหรือปวดแปล๊บเหมือนไฟฟ้าช็อต เมื่อมีการขยับหรืออยู่ในท่าบางอย่าง
• กล้ามเนื้ออ่อนแรงหรือเคลื่อนไหวลำบาก

หากปล่อยไว้นานโดยไม่รักษา อาจทำให้เกิดอาการรุนแรงขึ้น เช่น กล้ามเนื้ออ่อนแรง กล้ามเนื้อฝ่อลีบ ปวดร้าว ชามากขึ้น หรือ มีปัญหาเรื่องการควบคุมปัสสาวะ-อุจจาระ

Q: โรคนี้เกิดจากสาเหตุใด?

A: เกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุได้แก่:

• อายุ 30–50 ปีขึ้นไป  
• การใช้งานกระดูกสันหลังผิดท่า เช่น การยกของหนัก หรือนั่ง-ยืนนานในท่าที่ไม่ถูกต้อง
• อุบัติเหตุหรือการบาดเจ็บ ที่ส่งผลต่อกระดูกสันหลังโดยตรง
• น้ำหนักตัวเกินหรือโรคอ้วน 
• ขาดการออกกำลังกาย ทำให้กล้ามเนื้อหลังไม่แข็งแรงพอในการพยุงกระดูกสันหลัง

Q: ตรวจวินิจฉัยหมอนรองกระดูกปลิ้นอย่างไร?

A:แพทย์จะเริ่มจากการสอบถามประวัติและตรวจร่างกาย และอาจพิจารณาให้ตรวจเพิ่มเติม เช่น การตรวจด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) ที่จะช่วยในการตรวจวินิจฉัยอาการปวดหลังที่ต้นเหตุได้

Q: วิธีรักษาโรคหมอนรองกระดูกปลิ้น?

A:การรักษาขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการ โดยมีแนวทางดังนี้:

• หากอาการไม่รุนแรงหรือระยะเริ่มต้น: แพทย์จะให้รับประทานยาแก้ปวด ทำกายภาพบำบัด และปรับพฤติกรรม เช่น ท่านั่ง ท่านอน และการยกของ
• หากอาการรุนแรง หรือไม่ดีขึ้นภายใน 6 เดือน: แพทย์อาจพิจารณาการผ่าตัดหมอนรองกระดูกปลิ้นด้วยกล้อง Endoscope ซึ่งมีข้อดี ได้แก่ แผลเล็กเพียง 1 เซนติเมตร ลดการบาดเจ็บของเนื้อเยื่อ พักฟื้นไม่นาน และสามารถกลับไปใช้ชีวิตประจำวันได้เร็ว

Q: ป้องกันหมอนรองกระดูกปลิ้นได้อย่างไร?

A: แม้ไม่สามารถหลีกเลี่ยงความเสื่อมตามวัยได้ทั้งหมด แต่สามารถลดความเสี่ยงได้โดย

• ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน
• ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ 
• หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่
• รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ 
• ยกของอย่างถูกท่า ปรับท่านั่ง-ยืน และเปลี่ยนอิริยาบถบ่อย ๆ
• ระวังอุบัติเหตุที่อาจส่งผลกระทบต่อกระดูกสันหลัง

ติดต่อสอบถามเพิ่มเติม

ศูนย์กระดูกสันหลัง โรงพยาบาลเวชธานี
โทร 02-734-0000