
กายภาพบำบัด เป็นวิธีการรักษาและฟื้นฟูผู้ป่วยด้วยการออกกำลังกาย ยืดเหยียดกล้ามเนื้อ และใช้เครื่องมือหรือเทคโนโลยีเพื่อให้กล้ามเนื้อและข้อต่อต่าง ๆ เคลื่อนไหวได้อย่างอิสระ แข็งแรงขึ้น รวมทั้งลดความเจ็บปวด โดยแพทย์และนักกายภาพบำบัดจะวางแผนการรักษาเป็นรายบุคคล เพื่อการรักษาที่ตรงจุดและมีประสิทธิภาพสูงสุด
กายภาพบำบัดคืออะไร
แม้ว่าหลายคนจะเคยได้ยินคำนี้มาบ้าง แต่อาจจะยังนึกไม่ออกว่ากายภาพบำบัดคืออะไร มีวิธีการรักษาอย่างไร และกายภาพบำบัดช่วยอะไรได้บ้าง
กายภาพบำบัด เป็นหนึ่งในสาขาเวชศาสตร์ฟื้นฟู ที่ช่วยรักษา ป้องกัน และฟื้นฟูสุขภาพของผู้ป่วย เป็นอีกทางเลือกหนึ่งของผู้ที่ไม่ต้องการผ่าตัด โดยกายภาพบำบัดจะช่วยลดความเจ็บปวด และเสริมสร้างการทำงานของร่างกายให้สามารถกลับมาใช้ชีวิตประจำวันได้ใกล้เคียงปกติมากที่สุด
วิธีการรักษาด้วยกายภาพบำบัด
แพทย์จะซักประวัติ ตรวจร่างกาย วินิจฉัยโรค เพื่อพิจารณาแผนและวิธีการรักษาที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย โดยแบ่งเป็น 3 วิธี ดังนี้
- Manual technique คือหัตถการที่ทำโดยนักกายภาพบำบัดที่มีความเชี่ยวชาญและความรู้ในเรื่องของกายวิภาคศาสตร์สรีรวิทยา เพื่อใช้ในการปรับโครงสร้างของกระดูก ข้อต่อ กล้ามเนื้อ และเส้นประสาทอย่างเหมาะสม ด้วยเทคนิคการขยับข้อต่อ การยืดเหยียดกล้ามเนื้อ การผ่อนคลายระบบประสาท การลดการตึงรั้งของพังผืด
- Exercises คือการให้ผู้ป่วยออกกำลังกายด้วยการยืดเหยียดกล้ามเนื้ออย่างเหมาะสม เพื่อฟื้นฟูกล้ามเนื้อและข้อต่อให้กลับมาเคลื่อนไหวได้อย่างมีประสิทธิภาพตามปกติหรือใกล้เคียงปกติมากที่สุด
- Physical Modality คือการใช้เครื่องมือในการรักษา เพื่อให้การรักษามีประสิทธิภาพมากขึ้น แบ่งเป็นการบำบัดด้วยความร้อน (Therapeutic Heat) การบำบัดด้วยความเย็น (Cryotherapy) ธาราบำบัด (Hydrotherapy) การดึงคอ – หลัง (Traction) และการบำบัดด้วยไฟฟ้า (Electrotherapy) และเครื่องมืออื่นๆ
กายภาพบำบัดช่วยอะไรได้บ้าง
การกายภาพบำบัดสามารถรักษาและฟื้นฟูได้ในผู้ป่วยที่มีอาการดังต่อไปนี้
- กลุ่มอาการออฟฟิศซินโดรม เช่น อาการปวดหลัง คอ บ่าและไหล่เรื้อรัง จากการนั่งทำงานในท่าเดิมนานต่อเนื่องเป็นประจำ
- ผู้ที่มีอาการปวดเรื้อรัง โดยมีสาเหตุมาจากกระดูกและกล้ามเนื้อ เช่น กระดูกสันหลังเคลื่อน กล้ามเนื้ออักเสบเรื้อรัง ข้อไหล่ติด ปวดกล้ามเนื้อต่าง ๆ
- ผู้ที่กระดูกหัก ใส่เฝือก หรือดามเหล็ก
- ผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีอาการโรคไขข้ออักเสบ ทั้งสาเหตุจากความเสื่อมตามวัยและการติดเชื้อ
- ผู้ป่วยที่มีปัญหาด้านระบบประสาท เช่น อัมพฤกษ์ อัมพาต พาร์กินสัน และเด็กที่สมองพิการตั้งแต่กำเนิด
- ผู้ป่วยก่อนและหลังการผ่าตัด ซึ่งจะช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวได้ดียิ่งขึ้น
- ผู้ที่มีปัญหาเรื่องการทรงตัว กล้ามเนื้ออ่อนแรง ทรงตัวลำบาก ล้มบ่อย
- สตรีหลังคลอดบุตร จะช่วยฟื้นฟูร่างกายหลังคลอดให้กลับมาสมบูรณ์เร็วขึ้น
- ผู้ที่ต้องใช้แขน-ขาเทียม เป็นการฝึกกล้ามเนื้อและข้อต่อแข็งแรงขึ้น เพื่อให้สามารถใช้งานแขน-ขาเทียมได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- นักกีฬาที่ได้รับบาดเจ็บ หรือต้องการเพิ่มสมรรถภาพกล้ามเนื้อในการเล่นกีฬา
ปัจจุบันการทำกายภาพบำบัดได้รับความนิยมมากขึ้น โดยเฉพาะผู้ที่มีอาการของโรคออฟฟิศซินโดรม การฟื้นฟูผู้ป่วยหลังผ่าตัด รวมถึงในกลุ่มนักกีฬา ที่จะช่วยรักษาและฟื้นฟูร่างกายอย่างมีประสิทธิภาพ
ก้าวล้ำไปอีกขั้นด้วยเทคโนโลยีฟื้นฟูและหุ่นยนต์กายภาพบำบัด
ก้าวหน้าไปอีกขั้นของการทำกายภาพบำบัด ด้วยเทคโนโลยีทางการแพทย์ขั้นสูงและหุ่นยนต์ที่เป็นผู้ช่วยชั้นดีให้ทุกการเคลื่อนไหวของผู้ป่วยได้รับการบำบัดอย่างตรงจุด และมีคุณภาพตามมาตรฐานสากล โดยมีตัวอย่างเทคโนโลยีและหุ่นยนต์ดังต่อไปนี้
Lokomat gait training
หุ่นยนต์ช่วยฟื้นฟูสำหรับผู้ป่วยที่มีปัญหาด้านการทรงตัวและการยืน เดิน อันเนื่องมาจากโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke), ไขสันหลังบาดเจ็บ, ได้รับบาดเจ็บทางสมอง หรือโรคพาร์กินสัน ซึ่งหุ่นยนต์จะช่วยฟื้นฟูการเดินโดยเลียนแบบการเคลื่อนไหวของมนุษย์ได้อย่างใกล้เคียงธรรมชาติ
C-Mill machine
หุ่นยนต์ฟื้นฟูการเดินในสภาพจำลองเสมือนจริงบนพื้นฐานการเล่นเกม เพื่อให้ผู้ป่วยเตรียมพร้อมสำหรับสถานการณ์จริง เช่น การเดินในสถานที่ที่มีผู้คนพลุกพล่าน ตลอดจนฟื้นฟูการทรงตัวและปรับจังหวะการก้าวเดิน ทั้งยังสามารถฝึกผู้ป่วยที่มีปัญหาการทำงานขั้นสูงของสมองบกพร่อง ฝึกการรับรู้ระยะและทิศทาง (Visuospatial) การทำกิจกรรมที่มีขั้นตอน (Praxis) เพิ่มสมาธิในการทำกิจกรรมที่ซับซ้อน (Attention) และการตัดสินใจในการทำกิจกรรมหรือบริหารงาน (Executive Function)
KEEOGO
อุปกรณ์ช่วยเดิน เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีปัญหาการทรงตัว กล้ามเนื้อถดถอย หรืออาการปวดเข่า โดยจะช่วยให้ผู้ป่วยก้าวเดินอย่างมั่นใจและเดินได้ไกลขึ้น นานขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการขึ้น-ลงบันได พื้นต่างระดับ รวมถึงช่วยให้นั่งยอง ๆ และลุกขึ้นจากพื้นได้ง่ายขึ้น
ศูนย์เวชศาสตร์ฟื้นฟู โรงพยาบาลเวชธานี พร้อมให้บริการด้านกายภาพบำบัดแบบครบวงจรด้วยหุ่นยนต์และเครื่องมืออันทันสมัย ภายใต้การดูแลของทีมแพทย์ นักกายภาพบำบัดและนักกิจกรรมบำบัดเฉพาะทางที่มากประสบการณ์ เพื่อให้ตรงกับความเจ็บป่วยของผู้ป่วยแต่ละราย สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์เวชศาสตร์ฟื้นฟู โทร. 0-2734-0000 ต่อ 2316 , 2332