โรคสมองขาดเลือด ภาวะฉุกเฉินที่ต้องรีบรักษาก่อนเสี่ยงอัมพาต
โรคสมองขาดเลือดเกิดจากการอุดตันของหลอดเลือดสมอง เสี่ยงอัมพาตถาวร หากรักษาทันภายใน 24ชม.ด้วยเทคโนโลยี Biplane DSA ช่วยเพิ่มโอกาสฟื้นตัว
เส้นเลือดในสมองตีบ หรือเรียกว่า Ischemic Stroke เป็นภาวะที่สมองขาดเลือดและออกซิเจนไปหล่อเลี้ยง ทำให้เซลล์สมองเกิดความเสียหาย จนไม่สามารถทำหน้าที่ในการควบคุมอวัยวะต่าง ๆ ภายในร่างกายได้ ทั้งยังเสี่ยงต่อการเป็นอัมพฤกษ์ อัมพาต หรือมีอาการผิดปกติซึ่งกระทบต่อการใช้ชีวิต ผู้ป่วยเส้นเลือดในสมองตีบจึงควรได้รับการรักษาอย่างท่วงที และดูแลไม่ให้กลับมาเป็นซ้ำ
รู้จักเส้นเลือดในสมองตีบ
เส้นเลือดในสมองตีบ มีสาเหตุหลักมาจากการสะสมของไขมันและหินปูนในหลอดเลือด หรือมีลิ่มเลือดขนาดเล็กหลุดลอยตามกระแสเลือด แล้วไปอุดตันที่หลอดเลือดสมอง ส่งผลให้เลือดไม่สามารถไหลเวียนไปหล่อเลี้ยงเซลล์สมองได้อย่างสะดวกและเพียงพอ ก่อให้เกิดภาวะเซลล์สมองเสียหายและไม่สามารถควบคุมการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกายได้ปกติ หากไม่ได้รับการรักษาที่เหมาะสมอาจเกิดภาวะแทรกซ้อน เสี่ยงต่อการเสียชีวิตได้
อาการของภาวะเส้นเลือดในสมองตีบ
ผู้ป่วยที่มีภาวะเส้นเลือดในสมองตีบ จะแสดงอาการให้เห็นแตกต่างกันออกไป ตามสภาพของร่างกายและตำแหน่งของสมองสั่งการที่เกิดเส้นเลือดตีบ โดยส่วนใหญ่มักพบอาการดังต่อไปนี้
- ปวดศีรษะรุนแรงอย่างฉับพลัน
- ใบหน้าเบี้ยวด้านใดด้านหนึ่ง
- แขนขาอ่อนแรงครึ่งซีก ชาตามตัว
- พูดไม่ชัด หรือสื่อสารลำบาก
- การมองเห็นผิดปกติ ตาพร่ามัว
- เดินเซ ทรงตัวไม่อยู่
- เสียการรับรู้ความรู้สึก
การรักษาเส้นเลือดในสมองตีบ
ภาวะเส้นเลือดในสมองตีบ ต้องได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน เพื่อป้องกันไม่ให้สมองเกิดความเสียหายรุนแรง โดยมีแนวทางดังต่อไปนี้
การใช้ยา
สำหรับผู้ป่วยภาวะเส้นเลือดในสมองตีบ ที่จำเป็นต้องรักษาด้วยการให้ยา ภายใต้การดูแลของแพทย์ จะแบ่งออกเป็น 3 วิธีการ ดังนี้
- ยาละลายลิ่มเลือดทางหลอดเลือดดำ
การให้ยาละลายลิ่มเลือด (tPA : Tissue Plasminogen Activator) เข้าไปในหลอดเลือดดำ เพื่อช่วยเปิดหลอดเลือดสมองที่อุดตัน วิธีนี้จะให้ผลดีหากผู้ป่วยได้รับการรักษาภายใน 4.5 ชั่วโมง หลังจากเริ่มมีอาการ โดยจะช่วยลดอัตราการเสียชีวิตหรือพิการได้
การผ่าตัดสำหรับหลอดเลือดแดงใหญ่ที่คอ
ในกรณีที่หลอดเลือดอุดตันและไม่สามารถใช้ยาละลายลิ่มเลือดได้ หรือใช้ยาแล้วไม่ได้ผล แพทย์จะพิจารณาการผ่าตัดด้วยวิธีการที่แตกต่างกันไปตามลักษณะอาการของผู้ป่วย ดังนี้
- ผ่าตัดเพื่อเปิดหลอดเลือดแดงที่บริเวณคอ (Carotid Endarterectomy)
การผ่าตัดเพื่อเอาคราบไขมันหรือหินปูนที่สะสมอยู่ในหลอดเลือดแดงที่บริเวณคอออก เพื่อให้เลือดไหลเวียน และส่งออกซิเจนไปเลี้ยงสมองได้อย่างเพียงพอ เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีหลอดเลือดอุดตันอย่างรุนแรงและมีความเสี่ยงที่จะเกิดเส้นเลือดในสมองตีบอีกในอนาคต - ผ่าตัดขยายหลอดเลือดด้วยบอลลูนและขดลวด (Carotid Angioplasty and Stenting)
การผ่าตัดโดยใช้บอลลูนขยายหลอดเลือดที่อุดตันหรือแคบลง จากนั้นใส่ขดลวด (Stent) เพื่อช่วยให้หลอดเลือดคงความกว้างไว้ วิธีนี้ช่วยป้องกันการตีบซ้ำของหลอดเลือดและช่วยให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงสมองได้ตามปกติ
โอกาสในการรักษาหายหรือกลับมาเป็นซ้ำ
ภาวะเส้นเลือดในสมองตีบสามารถรักษาได้หากผู้ป่วยได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที โดยมีโอกาสที่จะฟื้นตัวและกลับมาทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้ตามปกติ แต่ขึ้นอยู่กับขนาดของเส้นเลือดที่อุดตัน อายุ และสภาพร่างกายของผู้ป่วยด้วยเช่นกัน
ทั้งนี้ ถึงแม้ได้รับการรักษาจนอาการต่าง ๆ หายเป็นปกติแล้ว แต่ภาวะเส้นเลือดในสมองตีบนั้น มีโอกาสกลับมาเป็นซ้ำได้ ผู้ป่วยจึงควรรับประทานยาอย่างต่อเนื่อง และปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด
การดูแลป้องกันไม่ให้กลับมาเป็นซ้ำ
สำหรับการป้องกันไม่ให้ภาวะเส้นเลือดในสมองตีบกลับมาเป็นซ้ำ ผู้ป่วยควรปฏิบัติ ดังนี้
- ออกกำลังกายเป็นประจำ เพื่อช่วยเสริมสร้างการไหลเวียนของเลือดและทำให้หลอดเลือดแข็งแรงขึ้น โดยควรออกกำลังกายอย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน และ 5 วันต่อสัปดาห์ เช่น การเดินเร็ว ว่ายน้ำ หรือปั่นจักรยาน
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง และเพิ่มการบริโภคผัก ผลไม้ รวมถึงธัญพืชที่มีเส้นใยอาหารสูง เพื่อช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลและไขมันในหลอดเลือด
- หลีกเลี่ยงความเครียด ด้วยการหาวิธีสร้างความผ่อนคลายให้แก่ตนเอง เช่น อ่านหนังสือ ฟังเพลง เล่นโยคะ
- พักผ่อนให้เพียงพอ ช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวได้อย่างรวดเร็วยิ่งขึ้น
- งดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่ เพื่อลดปัจจัยต่างๆ ที่ส่งผลเสียต่อระบบร่างกายและหลอดเลือด ลดความเสี่ยงของการกลับมาเป็นเส้นเลือดในสมองตีบซ้ำได้
หลอดเลือดสมองตีบ เป็นภาวะที่ทำให้เกิดผลกระทบที่ร้ายแรงต่อการทำงานของสมองและร่างกาย แต่หากผู้ป่วยได้รับการรักษาอย่างทันเวลา โอกาสในการหายและฟื้นตัวจะสูงขึ้น ดังนั้น หากสังเกตเห็นอาการผิดปกติ ควรรีบมาพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยอย่างเร่งด่วน ที่โรงพยาบาลเวชธานี มีแพทย์ชำนาญการด้านสมองและระบบประสาท พร้อมให้การดูแลรักษาด้วยเทคโนโลยีและอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ทันสมัย เพื่อให้ผู้ป่วยหายจากโรคและมีคุณภาพชีวิตที่ดียิ่งขึ้น
ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
ศูนย์สมองและระบบประสาท โรงพยาบาลเวชธานี อินเตอร์เนชั่นแนล
โทร. 02-734-0000 ต่อ 5400, 5444
Medically Reviewed by
นพ. วงศ์กนก ก่อวัฒนมงคล
อายุรศาสตร์โรคสมองและระบบประสาท
อายุรศาสตร์โรคสมองและระบบประสาท - โรคหลอดเลือดสมอง
Readers’ Rating
0.0 out of 5 stars (based on 0 reviews)
