หมดกังวลหายห่วงเมื่อเป็น “ ช็อกโกแลตซีสต์ ” เมื่อผ่าตัดผ่านกล้อง 3 มิติ

พญ.วนากานต์ สิงหเสนา สูติ-นรีเวชวิทยา เวชศาสตร์การเจริญพันธุ์และการผ่าตัดผ่านกล้องทางนรีเวช ศูนย์สุขภาพสตรี โรงพยาบาลเวชธานีเปิดเผยว่า

ช็อกโกแลตซีสต์หรือทางการแพทย์เรียกว่าเยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่หมายถึง การมีถุงน้ำที่รังไข่ที่มีลักษณะเหมือนช็อกโกแลต ซึ่งความจริงคือ มีเลือดออกในถุงนั้น สาเหตุเชื่อว่า ในขณะที่ประจำเดือนจะมีเลือดบางส่วนไหลย้อนกลับผ่านเข้าไปทางท่อน้ำไข่แล้วเข้าไปในช่องท้องไปฝังตัวที่รังไข่และเมื่อมีเลือดออกทำให้เกิดเป็นถุงน้ำ หลังจากนั้นน้ำจะถูกดูดซึมกลับทำให้เลือดในถุงเข้มข้นขึ้น เมื่อผ่านไปนาน ๆ จะกลายเป็นสีน้ำตาลเหมือนช็อกโกแลตซีสต์

อาการที่น่าสงสัยว่า อาจจะเป็นช็อกโกแลตซีสต์ได้แก่ ปวดท้องน้อยซึ่งมักจะปวดมากขึ้นตอนมีประจำเดือน ปวดตอนมีเพศสัมพันธ์ ปวดประจำเดือนในบางรายไม่พบอาการผิดปกติ แต่ตรวจพบช็อกโกแลตซีสต์โดยบังเอิญจากการตรวจสุขภาพ หรือในรายที่เป็นโรคช็อกโกแลตซีสต์ในระยะรุนแรงจะมีผังผืดเกิดขึ้นหรือท่อนำไข่ถูกทำลายไป ทำให้มีปัญหามีบุตรยากได้ หรือจะตรวจพบในกรณีปรึกษามีบุตรยากเนื่องจากพบว่า ช็อกโกแลตซีสต์จะทำให้คุณภาพของไข่และคุณภาพของตัวอ่อนที่ได้รวมทั้งคุณภาพของมดลูกด้อยกว่าปกติ ทำให้เป็นสาเหตุหนึ่งของการมีบุตรยาก

การรักษาช็อกโกแลตซีสต์

มีทั้งการใช้ยาแก้ปวด การใช้ยาฮอร์โมน รวมทั้งการผ่าตัด แต่ในรายที่ต้องการมีลูกจะไม่สามารถใช้ฮอร์โมนในการรักษาช็อกโกแลตซีสต์ได้ เนื่องจากจะทำให้การมีลูกยากขึ้นไปอีก ควรได้รับการรักษาด้วยการผ่าตัดเมื่อจำเป็น ซึ่งวิทยาการสมัยนี้ทำให้การผ่าตัดช็อกโกแลตซีสต์มีหลายวิธี และที่ดีที่สุดคือ การใช้กล้องเข้าไปผ่าตัดช็อกโกแลตซีสต์

การผ่าตัดแบบส่องกล้อง

มีวัตถุประสงค์เพื่อลดขนาดแผลผ่าตัดช็อกโกแลตซีสต์ให้เล็กลงและทำให้คนไข้ฟื้นตัวเร็วกว่าการผ่าตัดแบบเปิดหน้าท้อง จะพบว่า ร่างกายของคนไข้บอบช้ำน้อยกว่า โดยจะรู้สึกเจ็บบริเวณแผลน้อยมาก และลดระยะเวลาการนอนพักฟื้นที่โรงพยาบาล ซึ่งจะช่วยให้ลดค่าใช้จ่ายของคนไข้อีกทางหนึ่ง โดยหลังจากดมยาสลบแล้วจะลงแผลเล็ก ๆ ขนาดประมาณ 1 ซม. และ 0.5 ซม. จำนวน 3 แผล ที่หน้าท้อง จากนั้นจะทำการสอดกล้องที่มีเลนส์ และสอดอุปกรณ์คีบ จับ หรือตัดอวัยวะและชิ้นเนื้อเข้าไปในร่างกาย สัญญาณภาพจะถูกส่งผ่านเข้ามายังกล่องประมวลภาพ และถูกแสดงภาพขึ้นทางหน้าจอทีวีทางการแพทย์เพื่อใช้ในการผ่าตัด ซึ่งปกติแล้วในการผ่าตัดผ่านกล้องแบบเดิม สัญญาณภาพที่ได้จะเป็น 2 มิติที่มีแค่ความกว้างและความยาว ในปัจจุบัน เทคโนโลยีผ่าตัดแผลเล็กผ่านกล้อง 3 มิติความละเอียดสูง หรือ 3D Hi Definition Laparoscopic Surgeryภาพที่ได้ เปลี่ยนเป็นแบบความละเอียด Hi Definition (HD) ผ่านทางหน้าจอความละเอียดสูงทางการแพทย์ (Medical Grade Monitor) สู่เทคโนโลยีภาพเคลื่อนไหว 3 มิติ โดยแพทย์ผู้ผ่าตัด ผู้ช่วยและพยาบาลจะต้องใส่แว่นตา 3 มิติ ซึ่งเราสามารถเห็นมิติของภาพ มีความกว้าง ความยาว และมีความลึกเพิ่มขึ้นมาทำให้เห็นได้อย่างชัดเจน ช่วยเพิ่มความแม่นยำขณะผ่าตัด เพื่อผลการรักษาช็อกโกแลตซีสต์ที่ดีที่สำหรับผู้ป่วย ทำให้เนื้อรังไข่ส่วนที่ดีไม่ถูกทำลายไปในขณะผ่าตัด ซึ่งจะส่งผลระยะยาวทำให้การทำงานของรังไข่ลดลงและมีลูกยากขึ้นไปอีก

หมดกังวลหายห่วงเมื่อเป็น “ ช็อกโกแลตซีสต์ ” เมื่อผ่าตัดผ่านกล้อง 3 มิติ