အိပ်စက်ခြင်းကိုစမ်းသပ်ခြင်း- ဟောက်ခြင်းနှင့် အိပ်စက်ခြင်း အသက်ရှူရပ်ခြင်းကို စောစီးစွာ သိရှိနိုင်ခြင်း။
အချို့သောလူများသည် အိပ်နေစဉ် ပုံမှန်မဟုတ်သော အသက်ရှူခြင်းကို ခံစားရပြီး လုံလောက်စွာအနားယူခြင်းမှ
ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) က 2024 ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှ နိုဝင်ဘာလအထိ နိုင်ငံပေါင်း 33 နိုင်ငံတွင် ကာလဝမ်းရောဂါကြောင့် သေဆုံးသူ 733,956 ဦးနှင့် သေဆုံးသူ 5,162 ဦး ရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ကာလဝမ်းရောဂါသည် Vibrio cholerae ဘက်တီးရီးယားကြောင့် ဖြစ်ပွားသော ပြင်းထန်ပြီး အသက်အန္တရာယ်ရှိသော ရောဂါဖြစ်သည်။ ပြင်းထန်ဝမ်းလျှောခြင်းနှင့် ရေဓာတ်ခန်းခြောက်ခြင်းတို့သည် အဓိကလက္ခဏာရပ်များဖြစ်သည်။ ကာလဝမ်းရောဂါသည် တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းမှုနှင့် မိလ္လာစနစ်များ ထိခိုက်စေမှု၊ သန့်ရှင်းသော သောက်သုံးရေရရှိမှု မရှိသည့်နေရာများတွင် လျင်မြန်စွာ ကူးစက်နိုင်သည်။ ၎င်းသည် ကမ္ဘာ့နေရာအတော်များများတွင် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးကို သိသိသာသာ စိုးရိမ်စရာဖြစ်စေသည်။
ကာလဝမ်းရောဂါသည် Vibrio cholera ဘက်တီးရီးယားနှင့် ညစ်ညမ်းနေသော အစားအစာ သို့မဟုတ် ရေကို စားသုံးခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော ပြင်းထန်ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောရောဂါတစ်ခုဖြစ်သည်။ အဓိကအားဖြင့်
- သောက်သုံးရေ
- ပင်လယ်စာကဲ့သို့သော အစိမ်း သို့မဟုတ် မကျက်သေးသော အစားအစာများကို စားသုံးခြင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်သည်။
ကာလဝမ်းရောဂါလက္ခဏာများမှာ
ကာလဝမ်းရောဂါ၏ လက္ခဏာများသည် အပျော့စားမှ ပြင်းထန်နိုင်ပြီး ပုံမှန်အားဖြင့် ကူးစက်ခံရပြီး နာရီပိုင်းမှ ရက်အနည်းငယ်အတွင်း ပေါ်လာနိုင်သည်။ အဓိက လက္ခဏာများမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည်။
- ၀မ်းအရည်များလျောခြင်း
- အန်ခြင်း။
- လျင်မြန်စွာ ရေဓာတ်ခန်းခြောက်ခြင်းများကြောင့်
- ခြောက်သွေ့သောပါးစပ်နှင့်အရေပြား
- အလွန်အမင်းရေငတ်ခြင်း
- သွေးပေါင်ကျခြင်း။
- နှလုံးခုန်နှုန်းမြန်တယ်။
- ကြွက်သားများ ကြွက်တက်ခြင်း။
မကုသဘဲထားပါက ပြင်းထန်သောရေဓာတ်ခမ်းခြောက်ခြင်းသည် ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါချို့ယွင်းခြင်းနှင့် သေဆုံးခြင်းအထိ ဖြစ်စေနိုင်သည်။
ကာလဝမ်းရောဂါ အများစုသည် ပါးစပ်မှ ရေဓာတ်ဖြည့်ဆေး (ORS) ကို အသုံးပြု၍ ထိန်းချုပ်နိုင်သော အပျော့စား သို့မဟုတ် အလယ်အလတ် ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှော ဖြစ်တတ်ပါသည်။ သို့သော် အခြေအနေ လျင်မြန်စွာ ပြောင်းလဲလာနိုင်သည်။ ပြင်းထန်သောအခြေအနေများတွင် ထိရောက်သောကုသမှုအတွက် သွေးကြောသွင်းအရည်များ၊ ဓာတ်ဆားများနှင့် ပဋိဇီဝဆေးများ လိုအပ်ပါသည်။
တချို့ကာလဝမ်းရောဂါရှိသူများသည် ရောဂါလက္ခဏာမပြသော်လည်း ၎င်းတို့၏မစင်မှတစ်ဆင့် ဘက်တီးရီးယားများကို ပျံ့နှံ့စေပါသည်။
ကာလဝမ်းရောဂါကို ကာကွယ်ပေးခြင်း။
ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်းသည် ကာလဝမ်းရောဂါကို တိုက်ဖျက်ရန် အထိရောက်ဆုံး နည်းဗျူဟာဖြစ်သည်။ ဤသည်မှာ သင့်ကိုယ်သင် ကာကွယ်ရန် အဆင့်အချို့ဖြစ်သည်။
- ကြိုချက်ထားသန့်စင်သောရေကို သောက်ပါ– သောက်သုံးရန်နှင့် ချက်ပြုတ်ရန်အတွက် ပုလင်းများ၊ ကျိုချက်ထားသော သို့မဟုတ် သန့်စင်ထားသောရေကို အသုံးပြုပါ။
- တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းမှုကို သတိပြုပါ– အထူးသဖြင့် အစာမစားမီနှင့် သန့်စင်ခန်းသုံးပြီးနောက် သင့်လက်ကို ဆပ်ပြာနှင့် ဘေးကင်းသောရေဖြင့် မကြာခဏဆေးကြောပါ။
- အစားအစာကို သေသေချာချာ ချက်ပြုတ်ပါ– အစိမ်း သို့မဟုတ် မချက်ပြုတ်ရသေးသော အစားအစာများ အထူးသဖြင့် ပင်လယ်စာများကို ရှောင်ကြဉ်ပြီး အစားအစာကို စနစ်တကျ ချက်ပြုတ်ကြောင်း သေချာပါစေ။
- အစားအစာများကို ဘေးကင်းစွာ သိမ်းဆည်းပါ– အင်းဆက်ပိုးမွှားများ ညစ်ညမ်းခြင်းမှ ကာကွယ်ရန် အစားအစာများကို ဖုံးအုပ်ထားသော ဘူးများတွင် ထားပါ။
- အမှိုက်ကို စနစ်တကျစွန့်ပစ်ပါ– အဖုံးပါသော အမှိုက်ပုံးများကို အသုံးပြုကာ အမှိုက်များကို မှန်ကန်စွာ စွန့်ပစ်ကြောင်း သေချာပါစေ။
- ညစ်ညမ်းသောနေရာများကို ရှောင်ကြဉ်ပါ– ကာလဝမ်းရောဂါဖြစ်ပွားနေသည့်နေရာများတွင် သတိထားပါ။
- ကာကွယ်ဆေးထိုးခြင်း– ကာလဝမ်းရောဂါ ကာကွယ်ဆေးများရရှိနိုင်ပြီး အထူးသဖြင့် အန္တရာယ်များသောဒေသများသို့ ခရီးသွားများအတွက် ပိုမိုအကာအကွယ်ပေးနိုင်ပါသည်။
ကူးစက်ခံရရင် ဘာလုပ်ရမလဲ
ကာလဝမ်းရောဂါ ကူးစက်ခံရသည်ဟု သံသယရှိပါက ချက်ချင်းအရေးယူရန် အရေးကြီးပါသည်။
- Rehydrate- ဆုံးရှုံးသွားသော အရည်များနှင့် electrolytes များကို အစားထိုးရန်အတွက် ပါးစပ်မှ ရေဓာတ်ပြန်လည်ဖြည့်တင်းခြင်း(ORS) ကို စတင်ပါ။
- ကုသမှုကို ချက်ချင်းရှာဖွေရန်- သင့်တွင် ပြင်းထန်ဝမ်းလျှောခြင်းနှင့် အော့အန်ခြင်းရှိပါက ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုပေးသူထံ ချက်ချင်းသွားရောက်ပါ။ ပြင်းထန်သော ရေဓာတ်ခန်းခြောက်သော လူနာများသည် လျင်မြန်သော သွေးကြောသွင်းအရည်များနှင့် ပဋိဇီဝဆေးများ လိုအပ်နိုင်သည်။
- ရောဂါပိုးရှိသူကို သီးခြားခွဲထုတ်ပါ- နောက်ထပ် မညစ်ညမ်းအောင် ကာကွယ်ပြီး လက်ကို ပုံမှန်ဆေးကြောပြီး ကောင်းသော တစ်ကိုယ်ရေ သန့်ရှင်းမှု အလေ့အကျင့်များကို လိုက်နာခြင်းဖြင့် သန့်ရှင်းမှုကို ထိန်းသိမ်းပါ။
ကာလဝမ်းရောဂါသည် ကြိုတင်ကာကွယ်နိုင်သော ကုသနိုင်သော ရောဂါတစ်ခုဖြစ်သော်လည်း ပြင်းထန်သော နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများကို ရှောင်ရှားရန် ကုသမှုများချက်ခြင်းလုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းမှုကို ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ ဘေးကင်းသောရေကိုအသုံးပြုခြင်းနှင့် ရောဂါလက္ခဏာများကို စောစီးစွာသိရှိနိုင်ခြင်းဖြင့် ကူးစက်နိုင်ခြေကို သိသိသာသာလျှော့ချနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ကာလဝမ်းရောဂါလက္ခဏာများကို သတိပြုမိပါက သင့်လျော်သော စောင့်ရှောက်မှုနှင့် ကုသမှုအတွက် ဆရာဝန်နှင့် ချက်ချင်းတိုင်ပင်ပါ။
For more information, please contact
Internal Medicine Center, Vejthani Hospital
Call: (+66)2-734-0000 Ext. 2200, 2204
English Hotline: (+66)85-223-8888
Medically Reviewed by
Readers’ Rating
0.0 out of 5 stars (based on 0 reviews)
