ក្រពេញប្រូស្តាតរីកធំដែលជាជំងឺពេញនិយមក្នុងចំណោម បុរសចូលនិវត្តន៍អាចព្យាបាលបានដោយមិនចាំបាច់វះកាត់
ក្រពេញប្រូស្តាតរីកធំ (Benign Prostatic Hyperplasia – BPH) គឺជាស្ថានភាពមួយដែលក្រពេញប្រូស្តាតនៃបុរសរីកធំខុសពីធម្មតា។
សំណួរ៖ តើជំងឺក្រពេញប្រូស្តាតស្រាលគឺជាអ្វី?
ចម្លើយ៖ ជំងឺក្រពេញប្រូស្តាតរីកធំ (Benign Prostatic Hyperplasia – BPH) គឺជាលក្ខខណ្ឌមួយដែលក្រពេញប្រូស្តាតរបស់បុរសមានទំហំធំខុសប្រក្រតី។ ក្រពេញប្រូស្តាតស្ថិតនៅខាងក្រោមប្លោកនោម និងជុំវិញបង្ហួរនោម។ នៅពេលដែលវារីកធំ វានិងសង្កត់បង្ហួរនោម បណ្តាលឱ្យមានបញ្ហានោម ដូចជាពិបាកបត់ជើងតូច ទឹកនោមខ្សោយ ឬការនោមញឹកញាប់។ ទោះបីជាជំងឺនេះមិនមែនជាមហារីក ហើយមិនវិវត្តទៅជាមហារីកក៏ដោយ ប៉ុន្ដែវាអាចប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់គុណភាពជីវិតរបស់អ្នកជំងឺ
សំណួរ៖ តើជំងឺក្រពេញប្រូស្តាតរីកធំមកបណ្តាលពីអ្វី?
ចម្លើយ៖ មូលហេតុពិតប្រាកដនៅមិនទាន់ដឹងច្បាស់នៅឡើយ ប៉ុន្តែកត្តារួមចំណែកសំខាន់ៗរួមមានអាយុកាន់តែច្រើនជាងមុន (ជាពិសេសអាយុលើសពី 50 ឆ្នាំ) រួមទាំងការផ្លាស់ប្តូរនៃអ័រម៉ូនបុរស។ ស្ថិតិបង្ហាញថាបុរសដែលមានអាយុលើសពី 60 ឆ្នាំមានហានិភ័យជាង 50% នៃការវិវត្តទៅជាជំងឺនេះហើយបុរសដែលមានអាយុលើសពី 70ឆ្នាំឡើងទៅ មានហានិភ័យរហូតដល់ 80%
សំណួរ៖ តើរោគសញ្ញានៃជំងឺក្រពេញប្រូស្តាតរីកធំមានអ្វីខ្លះ?
ចម្លើយ៖ រោគសញ្ញាមានពីរប្រភេទរួមមាន៖
- រោគសញ្ញាដែលទាក់ទងនឹងការទប់ទឹកនោម មានដូចជា នោមញឹកញាប់ ចង់បត់ជើងភ្លាមៗ និងភ្ញាក់ពីគេងកណ្តាលយប់ដើម្បីបត់ជើងតូច
- រោគសញ្ញាដែលទាក់ទងនឹងការបត់ជើងតូច មានដូចជា ពិបាកបត់ជើងតូច ការបត់ជើងតូចទាក់ៗ ស្រក់ទឹកនោម ឬមានឈាមក្នុងទឹកនោម បត់ជើងតូចមិនអស់ ឬមិនអាចបត់ជើងតូចបាន
ប្រសិនបើទុកចោលក្នុងរយៈពេលយូរ វាអាចនាំឱ្យមានការឆ្លងមេរោគ គ្រួសក្នុងប្លោកនោម ឬខ្សោយតម្រងនោម
សំណួរ៖ តើការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺក្រពេញប្រូស្តាតរីកធំធ្វើបានយ៉ាងដូចម្តេច?
ចម្លើយ៖ វេជ្ជបណ្ឌិតនឹងធ្វើការសាកសួរប្រវត្តិវេជ្ជសាស្ត្រ និងការពិនិត្យរាងកាយ រួមជាមួយនឹងការធ្វើតេស្តបន្ថែមដូចជា តេស្តទឹកនោម តេស្តឈាម (PSA: Prostate-Specific Antigen) អ៊ុលត្រាសោនតាមទ្វារបាត (TRUS) ការធ្វើតេស្តអត្រាលំហូរទឹកនោម (Uroflowmetry) និងការធ្វើតេស្តបរិមាណទឹកនោមដែលនៅសល់បន្ទាប់ពីបត់ជើងតូច
សំណួរ៖ តើមានការព្យាបាលសម្រាប់ក្រពេញប្រូស្តាតរីកធំប៉ុន្មានវិធី?
ចម្លើយ៖ មានវិធីសាស្រ្តជាច្រើន អាស្រ័យលើភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃរោគសញ្ញា រួមមាន៖
- ការកែប្រែអាកប្បកិរិយា ដូចជាកាត់បន្ថយការពិសារទឹកមុនពេលចូលគេង ជៀសវាងគ្រឿងស្រវឹង និងកាហ្វេអ៊ីន និងកាត់បន្ថយភាពតានតឹង
- ការប្រើប្រាស់ថ្នាំ៖ មានប្រភេទថ្នាំសំខាន់ៗចំនួនពីរគឺ ថ្នាំរលារសាច់ដុំជុំវិញបំពង់បង្ហួរនោម (α-blockers) និងថ្នាំកាត់បន្ថយខ្នាតក្រពេញប្រូស្ដាត (5-ARIs) ។ ប៉ុន្ដែមានចំនុចដែលគួរតែប្រុងប្រយ័ត្ន ព្រោះថាអាចថ្នាំប្រើប្រាស់ជាបន្តបន្ទាប់ និងអាចមានផលប៉ះពាល់ដូចជាសម្ពាធឈាមទាប អស់កម្លាំង ឬការបញ្ចេញទឹកកាមខុសធម្មតា
- ការវះកាត់៖ ជារឿយៗតែងប្រើក្នុងករណីក្រពេញប្រូស្តាតរីកធំធ្ងន់ធ្ងរ ឬនៅពេលដែលថ្នាំមិនមានប្រសិទ្ធភាព។ នីតិវិធីវះកាត់ទូទៅបំផុតគឺ ការវះកាត់ដោយកាមេរ៉ាចូលតាមរយៈបង្ហួរនោមដើម្បីកាត់យកដុំសាច់ក្រពេញប្រូស្តាតចេញ។ បើទោះជាមានប្រសិទ្ធភាពក៏ ប៉ុន្ដែវាក៏មានហានិភ័យនៃការឆ្លងមេរោគ ផលវិបាក និងអាចប៉ះពាល់ដល់ការបញ្ចេញទឹកកាម និងមុខងារផ្លូវភេទផងដែរ
សំណួរ៖ តើមានវិធីព្យាបាលដោយមិនវះកាត់ដែរឬទេ?
ចម្លើយ៖ បច្ចុប្បន្នមានបច្ចេកទេសថ្មីមួយហៅថា PAE (Prostatic Artery Embolization) គឺជានីតិវិធីព្យាបាលដោយវិទ្យុសកម្ម។ វេជ្ជបណ្ឌិតបញ្ចូលបំពង់បូមតាមសរសៃឈាមនៅក្រលៀន ឬកដៃ ហើយចាក់សារធាតុមួយដើម្បីរារាំងសរសៃឈាមដែលផ្គត់ផ្គង់ក្រពេញប្រូស្តាត បណ្តាលឱ្យក្រពេញប្រូស្តាតរួញតូចបន្តិចម្តងៗ។ ក្រពេញប្រូស្តាតចាប់ផ្តើមរួមតូចក្នុងរយៈពេល 1-3ខែ ហើយរោគសញ្ញានៃការនោមផ្សេងនិងប្រសើរឡើងយ៉ាងជាក់លាក់ក្នុងរយៈពេល 5-6 ខែ។ អ្នកជំងឺជាង 75-80% ដែលជួបប្រទះការនោមនិងប្រសើរឡើង កាត់បន្ថយការនោមញឹកញាប់ និងការឈឺចាប់
សំណួរ៖ តើការព្យាបាលដោយ PAE មានអត្ថប្រយោជន៍អ្វីខ្លះ?
ចម្លើយ៖ មិនចាំបាច់វះកាត់ធំទេ គ្មានរបួស ជាសះស្បើយលឿន សម្ថតភាពផ្លូវភេទរងផលប៉ះពាល់តិចតួច ហើយអ្នកជំងឺអាចត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញក្នុងថ្ងៃតែមួយ
សំណួរ៖ តើខ្ញុំគួរទៅជួបគ្រូពេទ្យនៅពេលណា?
ចម្លើយ៖ ប្រសិនបើអ្នកចាប់ផ្តើមមានរោគសញ្ញានៃការនោមខុសប្រក្រតី ដូចជាពិបាកបត់ជើងតូច នោមញឹកញាប់ពេក ឬបត់ជើងតូចមិនអស់ គួរតែទទួលការវាយតម្លៃពីគ្រូពេទ្យដើម្បីកំណត់ផែនការព្យាបាលសមស្រប និងការពារផលវិបាកដែលតាមមក
សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម ឬធ្វើការណាត់, សូមទាក់ទងមកកាន់
មជ្ឈមណ្ឌលសុខភាពបុរស និងប្រព័ន្ធបង្ហូរនោម, មន្ទីរពេទ្យវេជ្ជថានី
សេវាកម្មទូរស័ព្ទ ២៤ម៉ោង: (+66)89-201-9000
Medically Reviewed by
Readers’ Rating
1.5 out of 5 stars (based on 4 reviews)
