ស្វែងរកគ្រូពេទ្យ មគ្គុទេស ធ្វើការណាត់ជួប និយាយជាមួយគ្រូពេទ្យ

អត្ថបទសុខភាព

ជំងឺស្ទះសរសៃឈាមខួរក្បាល ព្យាបាលទាន់ពេលវេលា កាត់បន្ថយហានិភ័យនៃការខ្វិន

ជំងឺស្ទះសរសៃឈាមខួរក្បាល(Stroke) គឺជាមូលហេតុចម្បងនៃការខ្វិន ដែលជារឿយៗអ្នកជំងឺតែងមានរោគសញ្ញាបែបមិនដឹងមុន ប៉ុន្តែប្រសិនបើមកដល់ដៃគ្រូពេទ្យលឿនទាន់ពេលវេលា និងមានឱកាសព្យាបាលជាសះស្បើយបាន

វេជ្ជបណ្ឌិត DR. PONGSAKORN PONGSAPAS គ្រូពេទ្យប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ នៃមន្ទីរពេទ្យវេជ្ជថានី បានអធិប្បាយថា ជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល ឬ Stroke គឺបណ្តាលមកពីការស្ទះ តាន់ ឬដាច់នៃសរសៃឈាមខួរក្បាល ដែលធ្វើឱ្យខួរក្បាលខ្វះការផ្គត់ផ្គង់ឈាម ដែរជាហេតុធ្វើឪ្យអ្នកជំងឺមានរោគសញ្ញាដូចជា មុខវៀច ស្រវាងភ្នែកមើលមិនច្បាស់ អស់កម្លាំង ស្ពឹកមួយចំហៀងខ្លួន ឬស្លាប់មួយចំហៀងខ្លួន និយាយមិនច្បាស់ឬមិនអាចនិយាយជាដើម ដោយភាគច្រើនឃើញកើតលើមនុស្សវ័យកណ្តាលឡើងទៅ

កត្តាហានិភ័យនៃជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាលរួមមាន៖

ជំងឺលើសឈាម មនុស្សដែលមានសម្ពាធឈាមលើសពី 140/90 mmHg ក្នុងរយៈពេលយូរ នឹងធ្វើឱ្យសរសៃឈាមខូចខាតលឿនជាងធម្មតា ហេតុនេះទើបធ្វើឪ្យសរសៃរឈាមងាយនិង ស្ទះ តាន់ រឺដាច់បាន
ជំងឺទឹកនោមផ្អែមធ្វើឱ្យជញ្ជាំងសរសៃឈាមកាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺន នេះជាហេតុដែលបង្កើនហានិភ័យនៃការមានបញ្ហាសរសៃឈាមខួរក្បាលផ្សេងៗ ដូចដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ
ជំងឺបេះដូង ដូចជា ជំងឺបេះដូវលោតខុសចង្វាក់ ជំងឺជញ្ជាំងបេះដូងធ្លាយ ជំងឺសាច់ដុំបេះដូងខ្វះខាតឈាម បង្ករឪ្យមានកំណកឈាមហូរទៅកកក្នុងសរសៃឈាមខួរក្បាលបាន
លើសជាតិខ្លាញ់ក្នុងឈាម បណ្តាលឱ្យរលាកសរសៃឈាម កើតការប្រមូលផ្តុំជាតិខ្លាញ់នៅលើជញ្ជាំងសរសៃឈាម បណ្តាលឪ្យសរសៃឈាមខូចខាត ធ្វើឪ្យងាយនិងមានភាវះសរសៃឈាម ស្ទះ តាន់ ឬដាច់បាន
ការជក់បារីមានសារធាតុដែលពន្លឿនការខូចខាតសរសៃឈាមខួរក្បាល អត្រាការកើតជំងឺដាច់សរសៃឈាមក្នុងខួរក្បាលច្រើនជាងអ្នកមិនជក់បារីរហូតទៅដល់ 6ដង ដូចមួយពាក្យពោលថា “The more you smoke the more you stroke”
ពិសារគ្រឿងស្រវឹងក្នុងកំរិតច្រើន បណ្តាលឱ្យមុខងារបេះដូងខុសប្រក្រតីបង្ករឪ្យមានកំណកឈាមហូរទៅកកក្នុងសរសៃឈាមខួរក្បាលឬអវយវះផ្សេងៗបាន
ជំងឺធាត់ និងខ្វះលំហាត់ប្រាណ ការហាត់ប្រាណជំនួយឪ្យសរសៃឈាមនិងបេះដូងរឹងមាំធ្វើការបានល្អ ជាកត្តាដែលជួយការពារភាវះសរសៃឈាមខូវខាត និងបង្កើនមុខងារបេះដូង កាត់បន្ថយការកើតឡើងនៃបញ្ហាសរសៃឈាមខួរក្បាលយ៉ាងខ្លាំង

ការវិនិច្ឆ័យជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល អាចពិនិត្យបានដោយការថតរូបដោយកុំព្យូទ័រ (CT Scan) ការថតរូបអនុភាពម៉ាញេទិក (MRI និង MRA) ការធ្វើតេស្ដលំហូរឈាមនៃសរសៃឈាមខួរក្បាល។ (Transcranial Doppler: TCD) និងការពិនិត្យ carotid Doppler ជាដើម ដែលលទ្ធផលច្បាស់អាចជួយគ្រូពេទ្យរៀបចំផែនការបង្ការ និងព្យាបាលយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព

គោលការណ៍នៃការព្យាបាលជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល គឺធ្វើឱ្យកោសិកាខួរក្បាលដែលនៅសល់ឪ្យរស់បានយូរតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ដោយលំហូរឈាមហូរបានទាន់ពេលវេលា និងនៅក្នុងកម្រិតដ៏សមស្របនឹងអាចធ្វើឱ្យជាលិកាខួរក្បាលដែលរងផលប៉ះពាល់បានជាសះស្បើយលឿន ក៏ជាហេតុផលដែរអាចធ្វើឪ្យអ្នកជំងឺអាចត្រលប់មកធម្មតាវិញ នៅដំណាក់កាលដំបូងនៃរោគសញ្ញា វេជ្ជបណ្ឌិតនឹងវាយតម្លៃអ្នកជំងឺប្រសិនបើមានការចង្អុលបង្ហាញសម្រាប់ការព្យាបាលដោយថ្នាំរំលាយឈាមនិងមិនមានកត្តាហាមឃាត់ណាមួយទេ នោះវេជ្ជបណ្ឌិតនឹងផ្តល់ថ្នាំរំលាយឈាមក្នុងរយៈពេល 4.5 ម៉ោង ប៉ុន្តែក្នុងករណីសរសៃឈាមក្នុងខួរក្បាលធំស្ទះ វេជ្ជបណ្ឌិតនិងព្យាបាលដោយវិធីសុងតាមសរសៃឈាមក្រហមត្រង់គ្រលៀននិងឡើងទៅដល់ខួរក្បាល ដើម្បីយកកំណកឈាមក្នុងសរសៃឈាមចេញមក (Mechanical thrombectomy) ជាការព្យាបាលដែលអាចធ្វើបានលឿន ដែរជាលទ្ធផលឪ្យការឈឺចាប់នៃខួរក្បាលធ្លាក់ចុះ និងទទួលបានលទ្ធផលមុខងារខួរក្បាលល្អ

អ្នកជំងឺគួរតែគ្រប់គ្រងកត្តាហានិភ័យដែលអាចបណ្តាលឱ្យមានរោគសញ្ញា ដើម្បីកាត់បន្ថយឱកាសនៃការកើតជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល រួមមានៈ

គ្រប់គ្រងកម្រិតសម្ពាធឈាមឱ្យនៅកម្រិតធម្មតា។
ជៀសវាងការទទួលទានអាហារដែលមានកូលេស្តេរ៉ុលខ្ពស់ និងខ្លាញ់ឆ្អែត។
ជៀសវាងការជក់បារី និងផឹកស្រា។
គ្រប់គ្រងកម្រិតជាតិស្ករក្នុងជំងឺទឹកនោមផ្អែម
គ្រប់គ្រងទម្ងន់របស់អ្នកឱ្យស្ថិតក្នុងកម្រិតធម្មតា។
ញ៉ាំផ្លែឈើ និងបន្លែឲ្យបានច្រើន។
និងធ្វើលំហាត់ប្រាណឱ្យបានទៀងទាត់

“ជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាលតែងតែប៉ះពាល់ដល់គុណភាពជីវិតរបស់អ្នកជំងឺ និងអ្នកដែលនៅជុំវិញពួកគេ ដូច្នេះក្រៅពីមើលថែសុខភាពរាង្គកាយអ្វីដែលសំខាន់គឺត្រូវតាមដានមើលរោគសញ្ញាខុសប្រក្រតីដែលកើតឡើង ព្រោះបើសិនជាដឹងលឿន នៅតែមានឱកាសព្យាបាលទាន់ពេល និងកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃការខ្វិនបាន”