เมื่อเจ้าตัวเล็กท้องเสีย จะรับมืออย่างไร

โรคท้องเสียในเด็กแต่ละช่วงอายุมีสาเหตุที่แตกต่างกันไป  พญ.สาลินี หิรัญบูรณะ กุมารแพทย์ โรงพยาบาลเวชธานี แนะนำว่า น้องเล็กๆ โดยเฉพาะอายุ 6 เดือนแรก เป็นช่วงที่เล็กมากเช่นนี้ น้องหนูยังไม่มีภูมิต้านทานในลำไส้ที่มากเพียงพอ ถ้ามีเชื้อโรคเล็ดลอดเข้ามา เพราะดูแลขวดนมไม่สะอาด หรืออมของเล่นที่ไม่ได้ทำความสะอาด ลูกน้อยก็มีโอกาสท้องเสียถ่ายเหลวได้ง่ายๆ หรือบางคนท้องเสียไม่เกี่ยวกับเชื้อโรคเลย แต่อาจท้องเสียเพราะนมไม่ย่อยก็เป็นได้ โดยเฉพาะเด็กที่ไม่ได้รับประทานนมคุณแม่ ต้องรับประทานนมวัวกระป๋องแล้วมีอาการแพ้นม ย่อยไม่ได้ถ่ายเหลวเป็นน้ำ จนบางครั้งมีเลือดปนออกมากับอุจจาระ ดูแล้วหน้าสงสารจริงๆ

ส่วนน้องๆ ที่โตขึ้นอีกหน่อยลำไส้ก็จะแข็งแรงขึ้น และเป็นวัยที่เริ่มรับประทานอาหารเสริมหลายๆ อย่างได้ สำหรับอาหารที่ไม่สะอาด เก็บไว้อุ่น หรือเป็นอาหารที่ลูกแพ้รับไม่ได้แต่คุณพ่อคุณแม่ยังไม่ทราบ ก็มีส่วนทำให้ลูกถ่ายเหลวหมดแรงได้เช่นกัน อาหารเสริมในเด็กเล็กๆ จึงต้องค่อยๆ จัดให้ลองทีละอย่าง ทีละอย่าง จนแน่ใจว่าเด็กรับได้ ก็จะจัดอยู่ในอาหารที่รับประทานได้ปกติ

สำหรับสาเหตุที่ทำให้น้องที่โตขึ้นมาท้องเสียและบางคนก็อาเจียนจนหมดแรง อาจมาจากอาหารเป็นพิษ มีเชื้อโรคปนเปื้อน หรือน้องอาจป่วยติดเชื้อไวรัสทำให้อาเจียนและท้องเสีย ซึ่งแพทย์มักจะบอกว่าไวรัสลงกระเพาะ หรือไวรัสกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบ ไวรัสที่พูดถึงนี้มักจะแพร่ระบาดมากับลมฝนในช่วงอากาศเปลี่ยนแปลง เด็กในช่วงอายุน้อยมากๆ จะไม่มีภูมิต้านทานในลำไส้ที่มากเพียงพอ ถ้ามีชื้อโรคเล็ดลอดมากับขวดนม อาหาร หรือสิ่งของที่ลูกน้อยเผลอหยิบเข้าปาก ก็มีโอกาสถ่ายเหลวได้ง่ายๆ ซึ่งยากจะหลีกเลี่ยง

ไวรัสที่ทำให้น้องๆ ท้องเสียก็เหมือนไวรัสไข้หวัด บางคนอาการท้องเสียน้อย บางคนมีอาการมากจนหมดแรงเพราะภาวะขาดน้ำและเกลือแร่ในร่างกาย และอาจมีอาการหนักจนถึงแก่ชีวิตได้ ถ้าไม่ได้รับการช่วยเหลืออย่างทันท่วงที

ถ้าลูกน้อยของคุณพ่อคุณแม่ เคยผ่านภาวะท้องเสียมาแล้วโดยมีอาการไม่มากนักก็ถือว่าโชคดี เพราะถ้าเด็กถ่ายมากจนหมดแรง สภาพของหนูน้อยขณะนั้นจะสร้างความสะเทือนใจให้คุณพ่อคุณแม่ชนิดลืมไม่ลงเลยทีเดียว

การดูแลรักษาเป็นเรื่องสำคัญ

 เพราะอาจมีปัญหาหลายๆ อย่างร่วมด้วย นอกจากท้องเสียหรืออาเจียนอย่างมาก ดังนี้
– มีภาวะขาดน้ำในร่างกายอย่างรุนแรง จากการอาเจียนหรือท้องเสียมากๆ

– มีภาวะติดเชื้อจากระบบลำไส้เข้าสู่กระแสเลือด เชื้อโรคบางอย่างสามารถเข้าสู่ระบบสมอง ทำให้เกิดเยื่อหุ้มสมองอักเสบได้

– มีภาวะขาดอาหารจากช่วงป่วยและหลังป่วย เนื่องจากลำไส้ดูดซึมอาหารไปเลี้ยงร่างกายไม่เพียงพอ
– พัฒนาการเชื่องช้า เนื่องจากป่วยเป็นเวลานาน

สำหรับคุณพ่อคุณแม่ที่ลูกน้อยกำลังประสบกับภาวะท้องเสีย สิ่งที่ควรทำเร็วที่สุดคือ ให้น้ำทดแทนในรูปน้ำเกลือแร่ รับประทานอาหารและนมที่ย่อยง่าย รักษาตามปัญหาที่เป็นต้นเหตุ การแพ้อาหาร แพ้นม ก็ต้องงดอาหารและนมนั้น ถ้ามีการติดเชื้อก็ต้องใช้ยาปฏิชีวนะร่วมด้วย และหากลูกน้อยเพลียมาก อาจต้องให้น้ำเกลือเข้าทางเส้นเลือด เพื่อให้ร่างกายพ้นภาวะขาดน้ำรุนแรง

อ่านเรื่องน้องๆ ท้องเสีย จนเพลียไปตามกันหรือเปล่าคะ อย่าลืมว่าคุณพ่อคุณแม่มีส่วนช่วยให้น้องไม่ป่วยเป็นโรคท้องเสีย หรือพ้นจากโรคท้องเสียได้ ก่อนเกิดอันตรายกับน้องนะคะ